ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΕΛ 49  ΑΣΚΗΣΗ 6

ΣΕΛ 50 ΑΣΚΗΣΗ 7

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΕΛ 42

 

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 18

Ομώνυμα είναι οι λέξεις που προφέρονται το ίδιο

αλλά έχουν διαφορετική σημασία.

ο δανεικός – ο δανικός (από τη Δανία)
το διάλειμμα (στο σχολείο) – το διάλυμα (υγρού)
σήκω (πάνω) – σύκο (φρούτο)
πήρα (κάτι) – (αυτός έχει) πείρα
η εφορία (οικονομική υπηρεσία) – η ευφορία (πλούσια παραγωγή)
κλείνω την πόρτα – κλίνω ένα ρήμα
το κλίμα της χώρας – το κλήμα στην αυλή μας (κληματαριά, αμπέλι)
ο κριτικός (αυτός που ασκεί κριτική) – ο κρητικός (από την Κρήτη)
η λίρα (νόμισμα) – η λύρα (μουσικό όργανο)
ο λιμός (πείνα) – ο λοιμός (αρρώστεια)
ο όρος (συμφωνία) – το όρος (βουνό)
σήκω (ρήμα) – σύκο (το φρούτο)
ο τοίχος (σπιτιού) – το τείχος (της πόλης)
το φύλλο (δέντρου) – το φύλο (αρσενικό ή θηλυκό)
ο ψηλός (που έχει ύψος) – ο ψιλός (λεπτός)
κ.ά.

Παρώνυμα ονομάζονται οι λέξεις που μοιάζουν

στην προφορά, αλλά έχουν διαφορετική σημασία.

οι αμυγδαλιές (δέντρα) – οι αμυγδαλές (αδένες)
ο αμαρτωλός (αυτός που έχει αμαρτίες) – ο αρματολός (αυτός που κρατάει άρματα)
εγκληματώ (κάνω έγκλημα) – εγκλιματίζω (εισάγω κάποιον με ομαλό τρόπο στις
κλιματικές ή άλλες συνθήκες)
ο Ινδός (από την Ινδία) – ο Ινδιάνος (ιθαγενής της Αμερικής)
στερώ (παίρνω κάτι που ανήκει σε άλλον) – υστερώ (μένω πίσω)
η στήλη (επιτύμβια) – ο στύλος (η κολόνα)
η σφήκα (έντομο) – η σφίγγα (μυθολογικό τέρας)
ο τεχνικός (σε σχέση με μια τέχνη) – ο τεχνητός (αυτός που δεν είναι φυσικός)
κ.ά.

Σχολικό Ντοκυμαντέρ για την 28η Οκτωβρίου και Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο 

 20/10/2021

ΓΛΩΣΣΑ

Γραμματική αναγνώριση 

σελ 44 την παρακάτω πρόταη

Τότε τον ρώτησε γιατί γύρισε και μήπως ήταν αργά και δεν το ήξερε

Η σημαία των λέξεων- Αντίθετα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Δουλέψαμε τη σελ 35 του βιβλίου

προβλήματα 1, 2, 3 σελ 36

 19/10/2021

  Γεωγραφία

Επανάληψη της ενότητας

 1ο φύλλο αξιολόγησης σελ 10

Φυσική

σελ54

Εργασίες για το σπίτι

Γλώσσα 

 Η σημασία των λέξεων - Ταυτόσημα

 

 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΜΕΡΙΣΜΟΥ

ΦΥΣΙΚΗ  

https://video.link/w/4A55b 

ΓΛΩΣΣΑ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

 

https://matheno.gr/wp-content/uploads/2020/04/st_taxi_Peripetia_me_tin_tileorasi.pdf 

 

 

Χριστουγεννιάτικη εκεχειρία: μικρή ειρήνη στο μεγάλο πόλεμο (διδασκαλία για τις Ε΄ και Στ΄ τάξεις)

https://video.link/w/VzB4b

 

 

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwjJ1v7g_67tAhWmzoUKHSQvAZEQFjACegQIBRAC&url=http%3A%2F%2F12dim-athin.att.sch.gr%2F1_kimena%2Fdidaktiko_iliko%2FST%2527_taksi%2Fglossa%2Fchristougenniatiki-ekeheiria.doc&usg=AOvVaw1aMvD5IEvfmEZ7hOdDev27 

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

https://www.mathplayground.com/ASB_DirtBikeProportions.html 

Ομοιόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί

΄Εχουμε δύο κατηγορίες: α) την παράθεση και β) την επεξήγηση.

α)Η παράθεση προσδιορίζει ένα ουσιαστικό και του δίνει ένα χαρακτηριστικό που το ξεχωρίζει από άλλα όμοια,

 

π.χ.Συχνά μιλάει για τη Σοφία, την αδελφή του.

 

 

Η παράθεση συμφωνεί πάντοτε ως προς την πτώση με το ουσιαστικό που προσδιορίζει, π.χ. Έζησε πολλά χρόνια στα Ιωάννινα, την πρωτεύουσα της Ηπείρου. - Κάηκε το δάσος, ο πνεύμονας της πόλης μας.

 

Γενικότερο προς συγκεκριμένο     

β)Η επεξήγηση προσδιορίζει ένα ουσιαστικό και το επεξηγεί κάνοντας πιο συγκεκριμένη μια γενικότερη και αόριστη έννοια,

 

π.χ. Του πρόσφερε ένα  υπέροχο δώρο, ένα αυτοκίνητο.

 

Πριν από την επεξήγηση μπορεί να προταχθεί το δηλαδή,

 

 π.χ. Του πρόσφερε ένα υπέροχο δώρο, δηλαδή ένα αυτοκίνητο.

συγκεκριμένο                               προς                            Γενικότερο

Η διαφορά μεταξύ παράθεσης και επεξήγησης είναι ότι στην παράθεση η έννοια του προσδιοριζόμενου είναι στενότερη (πιο ειδική, Σωκράτης) από την έννοια αυτού που το προσδιορίζει(ο φιλόσοφος), ενώ στην επεξήγηση συμβαίνει το αντίθετο.

 

 

 

 

 

 

1)Να εντοπίσετε τα ουσιαστικά στα οποία είναι ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί τα υπογραμμισμένα ουσιαστικά και να επισημάνετε ποια από τα υπογραμμισμένα λειτουργούν ως παράθεση(πιο γενική έννοια) και ποια ως επεξήγηση(πιο ειδική έννοια):

α)Ένα πράγμα ήθελε, την ησυχία του.

β)Ο Γιώργος, ο φίλος μου, έφυγε.

γ)Ο Παπαδόπουλος, ο καθηγητής, πήρε σύνταξη.

δ)΄Εκαψαν το δάσος, το οξυγόνο του χωριού μας.

ε)Της επιφύλαξε μια έκπληξη, ένα όμορφο φόρεμα.

στ)΄Ολοι χειροκρότησαν τον Κώστα Καραλή, τον μαέστρο.

ζ)Ο στιχουργός του τραγουδιού, ο Λ. Παπαδόπουλος,  ευχαρίστησε το κοινό.

 

2)Να βρείτε τη σχέση των υπογραμμισμένων ουσιαστικών με το ρήμα της πρότασης (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο), αφού προσδιορίσετε πρώτα την πτώση τους:

α)Λέρωσε το παντελόνι.

β)Ο κήπος πρασίνισε.

γ)Η ζωγραφική είναι τέχνη.

δ)Η Μαρία διαβάζει ιστορία.

ε)Το ύψος του κτιρίου ήταν μεγάλο.

στ)Οι τοίχοι  του σχολείου  λερώθηκαν.

 

Τι πρέπει να ξέρω

 

 

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν πως ένα πρόσωπο ,ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση.

Αριθμοί και πρόσωπα

Τα ρήματα έχουν δύο αριθμούς ενικό και πληθυντικό

Τα ρήματα  έχουν πρόσωπα ,πρώτο , δεύτερο τρίτο σε κάθε αριθμό

Εγώ, εσύ, αυτός, εμείς ,εσείς αυτοί

Θέμα, κατάληξη, χαρακτήρας.

Θέμα είναι το μέρος του ρήματος που δεν αλλάζει                                       π.χ. γραφ-

Κατάληξη είναι το τελευταίο μέρος του ρήματος που αλλάζει                      π.χ    -ω

Χαρακτήρας είναι το τελευταίο γράμμα από το  θέμα                                 π.χ    φ      από τ0  γράφ

 

Φωνές

Με βάση την κατάληξη τα ρήματα χωρίζονται σε δύο φωνές

Την ενεργητική σε –ω

Την παθητική σε – ομαι( -ιέμαι –ούμαι –άμαι)

Συζυγίες

Με βάση τις καταλήξεις χωρίζουμε τα ρήματα σε δύο συζυγίες

Α συζυγία Τα ρήματα με κατάληξη –ω στην ενεργητική

                   Τα ρήματα με –ομαι  στην παθητική

Β συζυγία Τα ρήματα  με κατάληξη –ώ

Η Β συζυγία χωρίζεται σε δύο τάξεις

Α τάξη  Ενεργητική φωνή   -ώ –άς –ά                                         πχ            αγαπώ

              Παθητική φωνή     -ιέμαι –ιέσαι – ιέται                       πχ       Αγαπιέμαι

Β τάξη Ενεργητική φωνή –ώ  -είς –εί                                          πχ Λυπώ

             Παθητική    φωνή         -ούμαι –άσαι –άται                   π.χ   θυμάμαι

 

Διαθέσεις

Ενεργητική το υποκείμενο ενεργεί

Η μαμά κεντά ένα κέντημα

Παθητική Το υποκείμενο παθαίνει δηλαδή δέχεται μια ενέργεια από κάποιον

Ο Γιώργος μαύρισε από τον ήλιο

Μέση Το υποκείμενο ενεργεί και η ενέργεια γυρίζει σε αυτό

Εγώ χτενίζομαι

Ουδέτερη Το υποκείμενο βρίσκεται σε μια κατάσταση

Η γιαγιά ξεκουράζεται

 

Πολλά ρήματα σχηματίζουν τύπους και στις δύο φωνές    πχ δένω, δένομαι

Άλλα ρήματα σχηματίζουν τύπους στη μια φωνή               π,χ τρέχω

Τα ρήματα  ζώ, ξυπνώ, γερνώ, γέρνω, κάνω, φταίω έχουν μόνο ενεργητική φωνή

Όσα έχουν μόνο παθητική φωνή λέγονται αποθετικά   π.χ. δέχομαι ,σέβομαι κλπ

 

 

1Να βρείτε τη φωνή και τη διάθεση των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις

Οι κλόουν ντύνονται με ειδικές στολές

Σε λίγα λεπτά το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε στο διάστημα

Οι ηθοποιοί ζουν μέσα στο όνειρο

Ο χειρουργός εργάζεται με πολλή προσοχή

Το νερό πάγωσε

Οι αστροναύτες κάθονται σε ειδικά καθίσματα

2Να κατατάξετε τα παρακάτω ρήματα στη φωνή τη συζυγία και την τάξη που ανήκουν

Δένω,  Αγαπιέμαι,  Λυπούμαι,  Αδιαφορώ,  Κοιμούμαι