ΦΥΣΙΚΗ  

https://video.link/w/4A55b 

ΓΛΩΣΣΑ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

 

https://matheno.gr/wp-content/uploads/2020/04/st_taxi_Peripetia_me_tin_tileorasi.pdf 

 

 

Χριστουγεννιάτικη εκεχειρία: μικρή ειρήνη στο μεγάλο πόλεμο (διδασκαλία για τις Ε΄ και Στ΄ τάξεις)

https://video.link/w/VzB4b

 

 

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwjJ1v7g_67tAhWmzoUKHSQvAZEQFjACegQIBRAC&url=http%3A%2F%2F12dim-athin.att.sch.gr%2F1_kimena%2Fdidaktiko_iliko%2FST%2527_taksi%2Fglossa%2Fchristougenniatiki-ekeheiria.doc&usg=AOvVaw1aMvD5IEvfmEZ7hOdDev27 

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

https://www.mathplayground.com/ASB_DirtBikeProportions.html 

Ομοιόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί

΄Εχουμε δύο κατηγορίες: α) την παράθεση και β) την επεξήγηση.

α)Η παράθεση προσδιορίζει ένα ουσιαστικό και του δίνει ένα χαρακτηριστικό που το ξεχωρίζει από άλλα όμοια,

 

π.χ.Συχνά μιλάει για τη Σοφία, την αδελφή του.

 

 

Η παράθεση συμφωνεί πάντοτε ως προς την πτώση με το ουσιαστικό που προσδιορίζει, π.χ. Έζησε πολλά χρόνια στα Ιωάννινα, την πρωτεύουσα της Ηπείρου. - Κάηκε το δάσος, ο πνεύμονας της πόλης μας.

 

Γενικότερο προς συγκεκριμένο     

β)Η επεξήγηση προσδιορίζει ένα ουσιαστικό και το επεξηγεί κάνοντας πιο συγκεκριμένη μια γενικότερη και αόριστη έννοια,

 

π.χ. Του πρόσφερε ένα  υπέροχο δώρο, ένα αυτοκίνητο.

 

Πριν από την επεξήγηση μπορεί να προταχθεί το δηλαδή,

 

 π.χ. Του πρόσφερε ένα υπέροχο δώρο, δηλαδή ένα αυτοκίνητο.

συγκεκριμένο                               προς                            Γενικότερο

Η διαφορά μεταξύ παράθεσης και επεξήγησης είναι ότι στην παράθεση η έννοια του προσδιοριζόμενου είναι στενότερη (πιο ειδική, Σωκράτης) από την έννοια αυτού που το προσδιορίζει(ο φιλόσοφος), ενώ στην επεξήγηση συμβαίνει το αντίθετο.

 

 

 

 

 

 

1)Να εντοπίσετε τα ουσιαστικά στα οποία είναι ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί τα υπογραμμισμένα ουσιαστικά και να επισημάνετε ποια από τα υπογραμμισμένα λειτουργούν ως παράθεση(πιο γενική έννοια) και ποια ως επεξήγηση(πιο ειδική έννοια):

α)Ένα πράγμα ήθελε, την ησυχία του.

β)Ο Γιώργος, ο φίλος μου, έφυγε.

γ)Ο Παπαδόπουλος, ο καθηγητής, πήρε σύνταξη.

δ)΄Εκαψαν το δάσος, το οξυγόνο του χωριού μας.

ε)Της επιφύλαξε μια έκπληξη, ένα όμορφο φόρεμα.

στ)΄Ολοι χειροκρότησαν τον Κώστα Καραλή, τον μαέστρο.

ζ)Ο στιχουργός του τραγουδιού, ο Λ. Παπαδόπουλος,  ευχαρίστησε το κοινό.

 

2)Να βρείτε τη σχέση των υπογραμμισμένων ουσιαστικών με το ρήμα της πρότασης (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο), αφού προσδιορίσετε πρώτα την πτώση τους:

α)Λέρωσε το παντελόνι.

β)Ο κήπος πρασίνισε.

γ)Η ζωγραφική είναι τέχνη.

δ)Η Μαρία διαβάζει ιστορία.

ε)Το ύψος του κτιρίου ήταν μεγάλο.

στ)Οι τοίχοι  του σχολείου  λερώθηκαν.

 

Τι πρέπει να ξέρω

 

 

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν πως ένα πρόσωπο ,ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση.

Αριθμοί και πρόσωπα

Τα ρήματα έχουν δύο αριθμούς ενικό και πληθυντικό

Τα ρήματα  έχουν πρόσωπα ,πρώτο , δεύτερο τρίτο σε κάθε αριθμό

Εγώ, εσύ, αυτός, εμείς ,εσείς αυτοί

Θέμα, κατάληξη, χαρακτήρας.

Θέμα είναι το μέρος του ρήματος που δεν αλλάζει                                       π.χ. γραφ-

Κατάληξη είναι το τελευταίο μέρος του ρήματος που αλλάζει                      π.χ    -ω

Χαρακτήρας είναι το τελευταίο γράμμα από το  θέμα                                 π.χ    φ      από τ0  γράφ

 

Φωνές

Με βάση την κατάληξη τα ρήματα χωρίζονται σε δύο φωνές

Την ενεργητική σε –ω

Την παθητική σε – ομαι( -ιέμαι –ούμαι –άμαι)

Συζυγίες

Με βάση τις καταλήξεις χωρίζουμε τα ρήματα σε δύο συζυγίες

Α συζυγία Τα ρήματα με κατάληξη –ω στην ενεργητική

                   Τα ρήματα με –ομαι  στην παθητική

Β συζυγία Τα ρήματα  με κατάληξη –ώ

Η Β συζυγία χωρίζεται σε δύο τάξεις

Α τάξη  Ενεργητική φωνή   -ώ –άς –ά                                         πχ            αγαπώ

              Παθητική φωνή     -ιέμαι –ιέσαι – ιέται                       πχ       Αγαπιέμαι

Β τάξη Ενεργητική φωνή –ώ  -είς –εί                                          πχ Λυπώ

             Παθητική    φωνή         -ούμαι –άσαι –άται                   π.χ   θυμάμαι

 

Διαθέσεις

Ενεργητική το υποκείμενο ενεργεί

Η μαμά κεντά ένα κέντημα

Παθητική Το υποκείμενο παθαίνει δηλαδή δέχεται μια ενέργεια από κάποιον

Ο Γιώργος μαύρισε από τον ήλιο

Μέση Το υποκείμενο ενεργεί και η ενέργεια γυρίζει σε αυτό

Εγώ χτενίζομαι

Ουδέτερη Το υποκείμενο βρίσκεται σε μια κατάσταση

Η γιαγιά ξεκουράζεται

 

Πολλά ρήματα σχηματίζουν τύπους και στις δύο φωνές    πχ δένω, δένομαι

Άλλα ρήματα σχηματίζουν τύπους στη μια φωνή               π,χ τρέχω

Τα ρήματα  ζώ, ξυπνώ, γερνώ, γέρνω, κάνω, φταίω έχουν μόνο ενεργητική φωνή

Όσα έχουν μόνο παθητική φωνή λέγονται αποθετικά   π.χ. δέχομαι ,σέβομαι κλπ

 

 

1Να βρείτε τη φωνή και τη διάθεση των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις

Οι κλόουν ντύνονται με ειδικές στολές

Σε λίγα λεπτά το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε στο διάστημα

Οι ηθοποιοί ζουν μέσα στο όνειρο

Ο χειρουργός εργάζεται με πολλή προσοχή

Το νερό πάγωσε

Οι αστροναύτες κάθονται σε ειδικά καθίσματα

2Να κατατάξετε τα παρακάτω ρήματα στη φωνή τη συζυγία και την τάξη που ανήκουν

Δένω,  Αγαπιέμαι,  Λυπούμαι,  Αδιαφορώ,  Κοιμούμαι